Thời gian qua, nhiều bệnh viện đã tiếp nhận điều trị bệnh nhân bị nhiễm sán lá gan, sán lợn, giun lươn, giun đũa chó… do thói quen ăn rau sống.

Để bảo vệ sức khỏe, nhiều người cho rằng, nên ngâm rau sống trong nước muối để làm sạch ký sinh trùng hoặc hóa chất bảo vệ thực vật. Thế nhưng, các chuyên gia cho rằng, biện pháp này không mang lại hiệu quả như mong muốn.

Ăn rau sống là sở thích của nhiều người bởi sự thơm ngon, lại là giải pháp chống ngán khi mâm cơm có nhiều chất đạm, mỡ. Nhiều món ăn như: Nem rán, bún chả, bún ốc, bún riêu... cũng không thể thiếu một rổ rau sống. Mặt khác, nhiều người cho rằng, ăn rau còn sống mới bảo đảm giữ nguyên hàm lượng vitamin, khoáng chất có trong rau.

Tuy nhiên, thói quen ăn rau sống cũng tiềm ẩn nguy cơ nhiễm giun, sán và ngộ độc thực phẩm. Nguyên nhân là do người trồng rau có tập quán dùng nước thải, nước phân tươi tưới rau. Các loại ký sinh trùng phổ biến trong rau sống là giun kim, giun móc, giun tóc, trứng giun đũa chó, sán lá gan, ký sinh trùng amip… Thậm chí, nếu người trồng sau khi phun thuốc trừ sâu lại cách ly và thu hoạch không đúng quy định cũng khiến cho rau, củ, quả còn tồn dư hóa chất bảo vệ thực vật khi đến tay người tiêu dùng.

Trước thực tế đó, nhiều người đã lựa chọn cách ngâm rau, củ, quả vào muối trước khi sử dụng. Bởi họ cho rằng, muối là một trong những chất có tính sát khuẩn tự nhiên mạnh, lại thân thiện với sức khỏe con người.

Đề cập đến thói quen này, bác sĩ Nguyễn Huy Hoàng, Trung tâm Ôxy cao áp Việt - Nga (Bộ Quốc phòng) cho biết, đến nay chưa có bằng chứng khoa học nào khẳng định việc rửa rau bằng muối này giúp loại bỏ được ký sinh trùng và hóa chất tồn dư. Hơn nữa, cách ngâm rau với nước muối quá lâu còn làm rau dập nát, mất đi các vitamin, khoáng chất. Thậm chí, khi rau được ngâm trong nước muối vô tình làm tăng hàm lượng muối đưa vào cơ thể, về lâu dài không tốt cho tim mạch, gây tăng huyết áp.

Để rửa rau đúng cách, theo bác sĩ Nguyễn Huy Hoàng, nên rửa rau dưới vòi nước chảy mạnh để loại bỏ hóa chất tồn dư, ký sinh trùng, trứng giun sán bám trên rau. Đặc biệt lưu ý, khi rửa rau, nên rửa lần lượt từng lá. Để phòng nhiễm ký sinh trùng từ rau sống, vị chuyên gia khuyến cáo tốt nhất không nên ăn rau sống, nhất là khi đi ăn ở hàng quán, hay những quán ăn vỉa hè bị hạn chế về nguồn nước sạch và không bảo đảm vệ sinh, an toàn thực phẩm.

Các chuyên gia cũng đưa ra khuyến cáo, tốt nhất với rau củ quả khi mua về, đem nhặt sạch sau đó rửa bằng nước sạch nhiều lần. Nên rửa khoảng 4-5 lần nước sạch. Ngoài ra, nên dùng chậu đầy nước để rửa rau và loại bỏ đất cát bám trên đó. Sau đó có thể rửa dưới vòi nước chảy nhiều lần sẽ hữu ích cho việc rửa trôi bụi bẩn và hóa chất.

Liên quan đến vấn đề này, Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) cũng lưu ý, việc rửa trực tiếp từng lá rau dưới vòi nước chảy là biện pháp hiệu quả nhất để loại bỏ trứng giun, vi khuẩn gây bệnh và dư lượng hóa chất trừ sâu. Còn việc ngâm rau sống vào dung dịch thuốc tím loãng (thường là dung dịch thuốc tím 1%) hoặc nước muối loãng đều không bảo đảm loại trừ sạch mầm bệnh. Qua một số thí nghiệm cho thấy, trong môi trường thuốc tím, nước muối loãng không có tác dụng gì với trứng giun và một số vi khuẩn gây bệnh. Lượng hóa chất bảo vệ thực vật tồn dư trên rau, củ, quả giảm đi không đáng kể nếu không rửa lại nhiều lần. Do đó, nên áp dụng cách rửa rau sống bằng nước sạch nhiều lần rồi vớt rau vẩy ráo trước khi ăn.